Cây Macca – Nguồn Gốc Đặc Điểm Và Công Dụng

Cây macca là loại cây hạt có nguồn gốc từ Úc. Cây có chiều cao 9-12m, lá hình bầu dục, hoa trắng/hồng mọc thành chùm dài. Quả macca hình tròn có vỏ xanh rồi chuyển sang màu xám. Hạt macca có vị béo thơm được trồng chủ yếu để lấy hạt. Macca được trồng khắp nơi có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, macca phát triển mạnh ở Tây Nguyên và Tây Bắc. Cây được nhân giống bằng hạt hoặc chiết cành, cần trồng và chăm sóc thường xuyên để cho năng suất cao.

Du nhập vào Việt Nam từ những năm 90 nhưng đến nay, cây macca vẫn còn khá mới mẻ với nhiều người. Vậy cây macca là cây gì? Có nguồn gốc từ đâu? Mời bạn cùng Dương Nuts tìm hiểu về cây macca và nguồn gốc xuất xứ nhé.

Bạn đang xem: Cây Macca – Nguồn Gốc Đặc Điểm Và Công Dụng

Cây macca là cây gì?

Cây macca (tên khoa học Macadamia) thuộc họ Proteaceae, chúng được trồng mục đích chính để lấy hạt dùng làm thực phẩm. Hạt macca nằm bên trong lớp vỏ kín và cứng màu nâu đậm, để lấy được hạt chúng ta cần tách bỏ phần vỏ này.

Tổng quan về cây macca

Rễ cây macca

Macca là loài cây 2 lá mầm mà dòng này chịu bão cực kém vì bộ dễ nó đặc điểm là dễ chùm, ăn không sâu vào đất nó chỉ sâu nhất trong khoản 100cm trở lại nên rất dễ bị lật, bị nghiêng khi mùa mưa bão đến vì vậy khi trồng cây macca các bạn cần phải chống cây tránh tình trạng lật cây.

Thân cây

Macca là một loại cây gỗ sống lâu năm thân cây thường có độ cao từ 9-12m khi trưởng thành.

Lá cây

Tùy theo từng giống thì lá của hạt macca sẽ khác nhau:

• Hình dạng lá: thường có hình bầu dục, bóng loáng giống lá nhựa, lá cứng, dài một số loại có răng cưa
• Lá macca ít rụng, bám chắc
• kích thước lá từ 10-18cm tùy giống.

Hoa của cây macca

• Hoa macca mọc thành từng chùm dài và hẹp
• Chiều dài hoa macca từ 12-15cm.
• Khi mới ra hoa có dạng nụ như nụ hoa trà sau khi nở hoa có cuống nhụy vươn dài ra 3-4cm.
• Hình dạng hoa như đuôi sóc thường có 2 màu trắng hoặc hồng.
• Một bông hoa có thể tạo ra hơn 14.000 hạt phấn hoa.
• Sau 10-15 ngày hoa nở sẽ rụng.
• Mỗi chùm có từ 100 đến 800 bông hoa.

Quả của cây macca

Quả của hạt macca như quả của trái chè xanh, hình dạng tròn từ khi đậu đến khi trưởng thành trái có lớp vỏ màu xanh hoặc màu xám đặc trưng. Khi quả già sẽ chuyển qua màu xám đen, thường tự tách khi đủ độ già.

Nhân macca

Trong hạt macca có 2 phần là phần màu nâu cứng để bảo vệ nhân hạt macca có màu trắng ở trong, độ to thông thường là từ 18 – mm đối với cả phần hạt màu nâu, đối với phần nhân hạt thông thường từ 15mm – 24mm.

Nguồn gốc của cây macca

Bạn đã biết được “Cây macca là cây gì?” rồi đúng không, vậy nguồn gốc, xuất xứ của nó từ đâu? Cùng Duong Nuts tìm hiểu chi tiết nhé. 

Xem thêm : Hoa Cúc Đại Đóa – Nguồn Gốc Đặc Điểm Và Ý Nghĩa 0

Đến nay, Úc, Mỹ, Nam Phi là 3 quốc gia đứng đầu về sản lượng và diện tích trồng cây macca. Châu Úc có hơn 600 nông trại với 2 triệu cây. Hawaii Mỹ xếp thứ 2 diện tích trồng macca trên thế giới (năm 1980 đã trồng gần 6000 ha). Ngoài ra, cây macca cũng được trồng nhiều ở các nước có khí hậu cận nhiệt đới, á nhiệt đới. Điển hình như: Việt Nam, Brazil, New Zealand, Nam Phi, Kenya, Trung Quốc…

Cây macca ở Việt Nam

Năm 1994, Trung tâm nghiên cứu giống cây rừng – Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam đã gieo trồng thử cây macca lần đầu tiên tại Ba Vì, Hà Nội. Từ năm 2000, cây macca bắt đầu được trồng nhiều hơn ở các tỉnh thành, nổi bật là vùng Tây Nguyên và Tây Bắc. Trong đó, Tây Nguyên chiếm hơn 50% diện tích trồng macca trên cả nước. 2 khu vực này có điều kiện thời tiết, thổ nhưỡng phù hợp với cây nhất mang lại năng suất cao, thành phẩm vượt trội.

Theo Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2023 cả nước có hơn 29 tỉnh trồng cây macca, tổng diện tích 20.000 ha (đã thu hoạch 7000 ha), sản lượng khoảng 9000 tấn hạt tươi/năm. Lượng tiêu thụ hạt macca ngày càng cao, do đó Việt Nam đang đặt mục tiêu mở rộng phát triển quy mô theo nhu cầu của thị trường. Tổng cục Lâm Nghiệp đưa ra đề xuất phấn đấu đến năm 2023 nâng diện tích trồng macca lên 100.000 ha và tới năm 2025 đạt 250.000 ha.

Nhân giống cây macca

Chiết cành

Phương pháp này được sử dụng khá phổ biến ở Úc, nhưng tại Việt Nam hiện chưa được phổ biến vì thời gian thực hiện nó khá lâu không nhanh như phương án trồng cây từ hạt.

Trồng từ hạt

Trồng từ hạt hay tại Việt Nam còn gọi là trồng thực sinh là phương pháp giúp cây có bộ dễ khỏe mạnh nhờ độ thuần của nó với môi trường và khí hậu tại vùng trồng. Ngoài ra trồng hạt là một phương pháp giúp nhân giống nhanh, chi phí rẻ.

Có 2 cách trồng cây từ hạt là bạn ươm hạt macca đến khi lên cây con sau đó thực hiện ghép hoặc trồng thực sinh tại vườn khi cây cao tầm 80cm-100cm thì thực hiện cắt ghép tại vườn.

Trồng và chăm sóc cây mắc ca

Vì tán macca khi trưởng thành có thể lên đến 9m vì vậy các bạn nên chọn phương án trồng hàng theo hàng từ 7x7m hoặc 9x9m để khi cây giáp tán không dẫn đến tình trạng rậm rạp, ẩm thấp tạo điều kiện cho nấm bệnh sinh sôi.

Bước 1: Chuẩn bị đất

Đào hố theo kích thước 80 x 80 x 60 cm sau đó trộn vôi để xử lý nấm bệnh tiềm tàng, phơi đất trong 1 tháng. Sau đó bạn trộng với 15-20kg phân chuồng và phân lân.

Bước 2: Trồng cây

Bạn cắt bỏ bì ươm và tiến hành trồng sau khi cây cao tầm 60-80cm nên chống cây con bằng 3 cây để giúp cây đứng vững không bị lung lay gốc giúp cây phát triển được tốt nhất.

Bước 3: chăm sóc

Xem thêm : Tham Khảo Giá 1 Con Bò Trưởng Thành – Giá Bò Giống

Tùy theo tình hình phát triển của cây các bạn có thể bón thúc phân NPK 1 năm ít nhất 2 lần, nếu có điều kiện có thể sử dụng phân chuồng hoai mục để giúp đất xốp giúp cây dễ phát triển.

Tùy theo độ lớn của cây thì sẽ có liều lượng phân bón khác nhau đối với phân chuồng thì mỗi năm bạn có thể bón từ 10-50kg/ gốc tùy độ lớn của cây, còn phân NPK thì sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì.

Bước 4: Phòng trừ sâu hại

Quét vôi xung quanh gốc là biện pháp sinh học ít tốn kém nhất một năm bạn nên quét 2 lần để bảo vệ cây khỏi nấm và các loại côn trùng phá hoại, ngoài ra bạn cũng nên kiểm tra định kỳ cây xem có bị sâu đục thân hay sâu bệnh khác không nhé.

Bước 5: Cắt tỉa tạo tán

Từ năm thứ 2 khi cây cao từ 80-100cm bạn có thể tắt ngọn để cây có thể phát triển nhánh. Sau đó mỗi năm bạn nên cắt tỉa các cành nhỏ, cành yếu để cây dồn sức nuôi những cành quan trọng khác nhé.

Các loại hạt macca phổ biến tại Việt Nam

Trên thị trường hiện nay có 5 loại hạt macca:

1. Hạt Macca Hawaii (Mỹ): các chuyên gia đánh giá macca ở Hawaii có chất lượng tốt nhất với hàng loạt chất dinh dưỡng tuyệt vời. Đây cũng là nơi có thời tiết vô cùng “hoàn hảo” để cây sinh trưởng mạnh mẽ.
2. Hạt macca nhập khẩu Úc: có chất lượng tốt, sở hữu lượng tinh dầu có sẵn trong hạt lớn. Đặc điểm hạt: hình dáng rất tròn, vỏ mỏng, khi ăn có mùi thơm hấp dẫn, vị ngọt nhẹ, hơi béo.
3.  Hạt macca Nam Phi: có vỏ dày sần sùi đặc trưng, phần nhân nhỏ hơn hạt macca Úc, vị nhạt, hơi bở.
4. Hạt macca Việt Nam: hạt không đều, có màu nâu sậm tự nhiên. Xét về chất lượng, độ tươi ngon của hạt macca Việt Nam không hề thua kém loại nhập khẩu Úc. Khi ăn có mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng, vị ngọt thanh, bùi, béo.
5. Hạt macca Trung Quốc: có vẻ ngoài nâu bóng đẹp, trên vỏ có vết cưa cắt gia công chuyên nghiệp, tuy nhiên lại khó bóc vỏ, mùi vị và chất lượng không được đánh giá cao.

Hạt macca Úc, Hawaii nhập khẩu giá thành khá cao. Bạn có thể lựa chọn macca Việt Nam để sử dụng và hoàn toàn yên tâm về chất lượng, giá trị.

Tác dụng của hạt macca

Đây không phải câu hỏi khó đối với nhiều người, đặc biệt nếu bạn là tín đồ của hạt dinh dưỡng. “Nữ hoàng của các loại hạt”, “cây trồng tỷ đô”… chính là mỹ từ để dành cho cây macca.

Các nhà khoa học đã tìm thấy rất nhiều dưỡng chất quý chứa trong hạt macca, bao gồm: các vitamin B, A, C, canxi, protein, chất xơ, omega 7, chất béo đơn không bão hòa… rất tốt cho sức khỏe. Khi ăn, hạt macca có mùi thơm nhẹ, vị bùi béo như bơ. Sử dụng hạt macca đúng cách giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, não bộ, đường ruột. Đồng thời, hạt macca cũng giúp bổ sung nhiều chất có lợi để cơ thể phát triển khỏe mạnh, ngăn ngừa bệnh tật.

Phần vỏ của hạt macca cũng được tận dụng để làm mùn, phân bón giúp giữ độ ẩm cho đất, nuôi dưỡng cây trồng hiệu quả. Ngoài ra còn được làm nhiên liệu, có thể chế tạo than hoạt tính, điện xanh…

Nguồn: agridoctor.vn
Danh mục: Vi